شبکه معنایی اخلاق سیئه در قرآن

نویسندگان

چکیده مقاله:

از روش های نوین در تحقیق و پژوهش در قرآن، معناشناسی واژه های قرآنی است. در این نگرش، پس از انتخاب کلمات کلیدی قرآن، میدان های معناشناختی هر واژه به همراه ارتباط نظاممند  میان آنها بررسی شده تا برخی از لایه های معنایی آیات ظاهر می شود.    در این جستار با استفاده از روش یاد شده، شماری از واژه های کلیدی اخلاق سیئه را در حوزه های لغت، تفسیر و سیاق آیات ارزیابی می کنیم و پس از تبیین هسته معنایی هر واژه، به ارتباط میان آنها می پردازیم تا با کشف معارف جدید از قرآن اندیشه نظام دار بودن آن معارف روشن شود.   آنچه در این مقاله بدان اهتمام می ورزیم، این است که جهان بینی قرآن خدا مرکزی است، یعنی هیچ مفهوم عمده ای در قرآن  جدا از مفهوم خدا وجود ندارد و اخلاقیات انسانی، بازتاب ضعیف و رنگباخته و تقلیدی ناقص از صفات پروردگاری است. هرگاه ستر و پوشاندنی ( کفر)، بر این بازتاب قرار گیرد، سر حلقه اخلاق سیئه مس شود که ضلالت، فسق، شرک، ظلم، هوی،... را به دنبال دارد. واژه های مذکور از واژه های اصیل و توصیفی با محتوایی واقعی هستند که بهد صورت اصطلاحات اخلاقی مهم در سطح اول زبان اخلاقی است و در طبقه بندی نظام ارزشی قرآن، جایگاه خاصی دارند.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شبکه معنایی موضوعات قرآن «معرفی شش رویکرد در تفسیر موضوعی قرآن کریم»

روش تفسیر موضوعی یکی از روش‌های کارآمد و نوین در عرصه قرآن پژوهی است. با کمک تفسیر موضوعی می‌توان معارف قرآن را به شیوه‌ای سامانمند و سازگار با نیازها و موضوعات بی‌شمار هر عصری ارائه نمود و پاسخ‌ها و راهکارهای عملی از قرآن دریافت نمود. توانمندی‌های ذاتی تفسیر موضوعی موجب شده تا محققان به رویکردهای جدیدی از تفسیر موضوعی بیندیشند. در این نوشتار افزون بر رویکرد رایج تفسیر موضوعی، به رویکردهای دیگر...

متن کامل

شبکه معنایی سنن الهی در قرآن کریم

«سنن الهی» قوانین مستمر و فراگیری است که خداوند متعال بر اساس آن ها نظام هستی را ایجاد فرموده، و نسبت ها و روابط متقابل آن را تنظیم نموده است. از آن جا که این قوانین، ثابت و غیر قابل تغییر است علم به آن ها می تواند به عنوان ابزار قدرت مندی در پیش بینی و مدیریت رخدادهای فردی و اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد. از سوی دیگر، دانستن قوانین الهی، دارای بعد تربیتی نیز هست و خشیّت در برابر آن ها منجر به ...

15 صفحه اول

سه‌گانگی معنایی اخلاق در اندیشه‌ی کرکگور

در این مقاله معنا شناسیهای مختلف از اخلاق در نوشته‌های کرکگور مورد بررسی قرار گرفته و از این رهگذر، سه معنای متفاوت برای اخلاق دراندیشه‌ی او شناسایی شده است، نخست اخلاقی خدامحور به مثابه مرحله‌ی گذار از زیبایی شناسی و آمادگی برای ورود به ساحت دین، دیگر اخلاق با مشخصه‌های اخلاق کانتی و هگلی که کرکگور حکم به تعلیق آن در برابر دین می‌دهد و سومی، اخلاق به عنوان تجلی جمعی عشق مسیحایی.

متن کامل

شبکه معنایی «برگزیدگی» در قرآن کریم

برگزیدگی در قرآن کریم از موضوعات بسیار گسترده و عمیق است اما علی رغم گستردگی آن کم تر مورد توجه بوده و اغلب به صورت پراکنده و بدون توجه به نظام و همبستگی معنایی که بین مفاهیم کلیدی آن وجود دارد، بدان پرداخته شده است. پژوهش حاضر درصدد بررسی موضوع برگزیدگی به روشی منسجم و نظام مند است تا مشخص سازد، واژگان کلیدی مفهوم برگزیدگی در قرآن کریم چیست؟ دیدگاه قرآن کریم نسبت به برگزیدگی چیست؟ علل و عوا...

15 صفحه اول

شبکه معنایی قول در قرآن کریم

چکیده «قول» مفهومی است که از دیرباز مورد توجه اندیشمندان اسلامی بوده و از منظرهای مختلف بدان پرداخته شده است. این مفهوم، گستره‏ای وسیع در ارتباط انسان با خود، جامعه و خدا به خود اختصاص داده است؛ به گونه‏ای که آدمی لحظات هم‏نشینی با خویشتن خویش را با سخن (کلام لفظی یا نفسی) سپری می‏کند؛ چنانچه در ارتباط مستقیم با آدمیان، اولین ابزار مورد استفاده او کلام است و حتی بخش وسیعی از مرور خاطرات جمعی...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 2

صفحات  149- 170

تاریخ انتشار 2009-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023